SON ZAMANLARIN TREND KONUSU: BİTKİSEL SÜTLER!

Uzman Diyetisyen Zülal Yalçın konu hakkında bilgiler verdi.

Günümüzde çok konuşulan bitkisel sütler pek çok kişi tarafından ilgi çekmeye başladı. Özellikle vegan/vejeteryan beslenenlerin sıkça tükettiği bitkisel sütlerin içeriklerini beraber inceleyelim:

Badem Sütü

• Kabuklu yemişler içinde sütü en sık kullanılan bademdir. Rengi inek sütüne göre daha koyu renkte bej gibidir. 
• İnek sütüne göre kalsiyum içeriği daha fazla; ama protein içeriği düşüktür. 1 bardak badem sütünde 1 gram kadar protein vardır. E vitamininden zengindir. Allerjen riski olabilir.
• Kan şekerini dengeler ve yağ depolanmasını minimuma indirir.
• 1 bardak badem sütü günlük kalsiyum ihtiyacının %30’unu, E vitamini ihtiyacının ise 5ini karşılar.

Soya Sütü

• Süte yakın, en iyi bitkisel alternatiftir. Az miktarda B vitamini içerir ancak B12 vitamininin ve kalsiyumun iyi bir kaynağı değildir. Demir ve bitkisel östrojenden zengindir.
• Makro besin açısından, soya sütü inek sütüne en yakın bitki temelli süttür. Proteini, piyasada bulunan diğer bitkisel sütlerden daha yüksektir.
• Hayvansal süte kıyasla daha düşük kalorili olup daha çok protein içerdiği için sporcular tarafından çokça tercih edilir. Ayrıca hayvansal sütlerin aksine, minimal düzeyde doymuş yağ içerir ve kolesterol içermez.
• Soya sütünün bir başka faydalı yönü ise kalp hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olmasıdır. Soya LDL kolesterolün düşürülmesine yardımcı olan izoflavon denilen bitkisel kimyasalları içerir. Tavsiye edilen günlük soya proteini miktarı 25 gramdır.

Pirinç Sütü

• Pirinç sütü diğer bitkisel sütlere oranla daha yüksek miktarda karbonhidrat içerir. Glisemik indeksi çok yüksektir. Soya ve kabuklu yemişlere alerjisi olanlar için iyi bir seçimdir. Diyet amaçlı ürünleri kullananların yanı sıra, protein intoleransı olan kişiler için de ideal bir besindir.
• Pirinç sütünde protein miktarı oldukça düşüktür. Kalsiyum, fosfor, E, D ve B kompleks vitaminlerini içerir.
• Proteinlerin neden olduğu çeşitli alerjik rahatsızlıklara da yol açmaz. Diğer bitkisel sütler gibi pirinç sütü de kolesterol içermez fakat yüksek karbonhidrat içerdiği için ve yüksek glisemik indeksli olduğu diyabetik hastalar tercih etmemelidir.

Hindistan Cevizi Sütü

• En popüler bitkisel süt kaynaklarından biri olan hindistan cevizi sütü, orta zincirli yağ asidi içeriği ile diğer bitkisel sütlerden ayrılır. Bu yağ içeriğinin yarısını oluşturan laurik asit, antibakteriyel özellikleriyle metabolizmayı iyileştirir ve bu yağ asitlerinin emilimi daha hızlı olduğu için metabolizmaya daha hızlı katılır. Orta zincirli yağ asitleri iyi kolesterol olarak bilinen HDLnin de yükselmesine yardımcı olurlar.
• Olgun hindistancevizinden üretildiği için yüksek oranda yağ ve şeker içerir. Hindistancevizi sütü, meyvesinin içindeki sıvıyla yapılan hindistancevizi suyuyla karıştırılmamalıdır. Taze hindistancevizinin etli kısmı rendelenip sıkılarak elde edilir.

Yulaf Sütü

• Badem sütüne göre daha fazla protein, pirinç sütüne göre ise daha az karbonhidrat içerir.
• Yulaf sütü çözünen lif olarak bilinen beta-glukan içerir. Beta-glukan LDLyi düşürerek koroner kalp yetmezliği riskini azaltır, bağışıklık sistemini güçlendirir ve aynı zamanda glisemik indeks düşürücü özelliği ile kan şekerini düşürücü etkisi vardır.